Od 1 maja 2004 każdy obywatel Polski (jak i pozostałych nowych krajów unijnych) może przyjechać do Norwegii i rozpocząć tu swoją działalność gospodarczą. Może to być firma jednoosobowa (samozatrudnienie), spółka cywilna lub spółka akcyjna. Do założenia spółki nie potrzeba już obywatela norweskiego jako wspólnika.
Jest to kusząca perspektywa, ale nie należy zapomnieć, ani zignorować czekających nas obowiązków. Od wpływających na konto firmowe dochodów musimy zapłacić podatek dochodowy i odprowadzić VAT. Ponadto musimy dopełnić obowiązku złożenia podania o pozwolenie o prace, jeśli działalność jest przewidziana na okres dłuższy niż 3 miesiące.
Co jest najważniejsze przy zakładaniu swojej firmy w Norwegii?
Rejestrując firmę otrzymamy numer organizacyjny oraz tymczasowy numer personalny.
Po zarejestrowaniu należy jak najszybciej otworzyć konto firmowe.
Fakturujemy tylko w odpowiednim do tego programie komputerowym, lub na drukach ścisłego zarachowania.
W pierwszym roku nie mamy obowiązku odprowadzenia podatku dochodowego, ale jest to wskazane, aby nie zostać z płatnością podatku dochodowego za ubiegły rok w październiku roku następnego. Trudno być pewnym, że będziemy mieli na to finanse, a dochody rozchodzą się szybko. Dlatego dobrze jest wypełnić podanie o kartę podatkową na samym początku działalności firmy.
Zaliczkę na podatek dochodowy odprowadza się 4 razy do roku, na podstawie przewidywanego dochodu. Podatek dochodowy wynosi 28%, składka na ubezpieczenie 10,7%.
Nie należy zapomnieć o podatku VAT. Po przekroczeniu 50 tys. koron, każdy musi zostać płatnikiem VAT-u. Rejestracja nie jest skomplikowana i już po 2 tygodniach otrzymujemy jej potwierdzenie i pierwszy termin płatności.
VAT odprowadza się w Norwegii 6 razy do roku, co drugi miesiąc na podstawie wystawionych faktur oraz kosztów poniesionych w firmie. VAT w Norwegii wynosi 25%.
Ważnym obowiązkiem jest także otrzymanie pozwolenia z urzędu emigracyjnego. O ile przygotowane dokumenty spełniają wymagania, właściciel firmy (lub właściciele w przypadku spółki) otrzyma pozwolenie na 5 lat. Do wymagań należą m.in.: przedstawienie biznesplanu firmy, budżetu, perspektyw czasowych firmy, itd.
Po otrzymaniu pozwolenia kontynuujemy działalność, już ze stałym numerem personalnym, co daje nam większe możliwości niż numer tymczasowy.
Możemy także zatrudnić pracowników. Jeśli mają to być osoby bez wcześniejszego pozwolenia, musimy im zapewnić minimum pracy i płacy, aby mogły takie pozwolenie otrzymać. Minimum pracy to pełen etat, czyli 37,5 godzin w tygodniu. Minimalna płaca to 115 koron na godzinę, dla pracowników niewykwalifikowanych.
Pracodawca w Norwegii ma obowiązek odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy swoich pracowników, płacenia składki ZUS oraz odkładania tzw. feriepenger, czyli urlopowego. Należy sporządzić i podpisać umowę o pracę w dwóch egzemplarzach, po jednym dla pracownika i dla pracodawcy.
Zarówno w okresie próbnym jak i po jego zakończeniu obowiązuje (pracownika i pracodawcę) okres wypowiedzenia, którego długość ustala się w umowie.
Za nadgodziny oraz pracę w dni wolne wypłacane są dodatki, według obowiązujących przepisów prawa pracy.
Firma jednoosobowa nie ma obowiązku korzystania z usług księgowego. Jednakże prowadząc działalność gospodarczą w Norwegii, napotkamy wiele trudności, związanych przede wszystkim z nieznajomością języka, urzędów oraz obowiązujących przepisów. Dlatego rozsądnie jest zlecić kontrolę nad tą częścią naszej firmy kompetentnym osobom. Ważne jest także, by nie stracić możliwości odpisania od podatku tego, co stanowi koszt firmy.
Ponad 90% zakładanych przez Polaków firm świadczy usługi w branży budowlanej.
Pamiętajmy o podpisywaniu kontraktów ze zleceniodawcami. Umowa uchroni nas przed klientami, którzy uchylają się od zapłaty oraz ściśle określi zakres usługi, którą mamy wykonać.
W tej branży ważne jest także wykupienie ubezpieczenia od odpowiedzialności. Wybór firm ubezpieczeniowych jest spory i dobrze jest zorientować się w ofertach, zanim zdecydujemy się na jedną z nich.
